Hibe mi heba mı?

HİBELERİ BAŞARI KRİTERİNE BAĞLAYALIM
Üretimi, istihdamı desteklesin diye devletin dağıttığı hibelerin çoğu, heba ediliyor.
Sebebi; verilen hibelerin amacına uygun kullanıldığının izlenmemesi…

Türkiye, hibe zengini… Devlet desteği talebinde bulunanlar için tasarlanır. Kredi; geri alınan, hibe geri alınmayandır.

Hibe; karşılıksız vermek anlamı taşır. Herhangi bir ürünü veya bedeli, bir başkasına bağışlamak, yani karşılıksız, geri alınmaksızın vermektir. Devlet bunu, üretime, istihdama bir tür teşvik ve destek olarak verir. Bizde yaygın yöntemdir.

Ancak sorun şudur ki bu HİBE veriliş amacına uygun ve bir başarıya  adreslenmeyince, HEBA oluyor, boşa gidiyor.

Hibe, üretim, istihdam gibi amaca uygun kaldıraç haline getirilmeli. Devlet hibe versin ama akıbetini de takip etsin. Misal 1000 KOBİ hibeyi alsa ve her biri 100 bin $ ihracat yapsa, 100 milyon $’lık hedef gerçekleşir. Her biri fazladan 2 istihdam oluştursa ilave 2 bin kişiye iş bulunur.

Bizdeki hibelerin veriliş şekline bakıyoruz ve çok azının işe yaradığını görüyoruz. Öylesi örnekler var ki dudak uçurtur.

Üretim için aldığı hibe ile altına araba çekeni, kır düğünü yapanı, kata, yata harcayanı bilirim. Hibe heba olmamalı

        DEVLETTEN ALDIĞIN HİBEYİ HEBA ETMESEN?

DEVAMINI OKU

Sanal dünya 10 emri

SİBER FELAKETZEDE OLABİLİRSİN
Zenginliğimizi bilgisayarlara emanet ettiğimiz;
işlerimizi sanala taşıdığımız bu dünyada,
ayakta kalabilmek için adeta EMİR mahiyetinde
10 temel tedbir öneriyorum.

1-PARANOYAK OL: Güvenlik sorunu bilincinde ol. Her an her yerden bir saldırı gelebilir. Nitekim sıkça geliyor da…

2- KİLİT TAK: Kapını kilitle ki korsanın başını belaya sokma. Güvenliğin için yatırım yap. Maliyetin 9’da 1’i kadar.

3 –YABANCIYA DİKKAT: Gönderenini tanımadığın belge dosyayı, programı asla kabul etme. Haini hanene sokma.

4- RÖNTGENCİ OLMA: Çalma kapıyı, çalarlar kapını. Sırça köşkte oturanlar başkalarına taş atmamalı.

5-TEMİZLİK İMANDANDIR: Sıkça bilgisayarını temizle.

6-KOPYALA:Servetini her gün kopyala ki felakette kazan.

7- BEKÇİ TUT: Güvenlik yazılımlarını deneme, satın al.

8- SIRDAŞIN OL: Her sırrını bilgisayarınla paylaşma. İki arasından çıkan, sır değildir. 2 ise 2 kişi değil, 2 dudağın…

9-SİGORTALA: Verilerini, sistemini sigortalamayı dene.

10- DUA ET: Siber evrende güvenlik yok. Yalnızca fırsat ve tahdit var. Önce tedbir al sonra tevekkül et. Ve bir hackerin (siber şeytan) şerrinden korunmak için dua et.

  KALENE TRUVA ATI SOKMUŞ OLMAYASIN SAKIN?

DEVAMINI OKU

İstikbal köklerdedir

İLK GÜVENİ EN CESURUMUZ GÖSTERSİN
Geleceğin ne getireceği bilinmez ancak kestirilebilir.
Gördüğüm yatırım için çoğumuzun güven ortamı beklediğidir.
Cesur olanlarımızın atılımıyla güven oluşabilir.

Gökyüzündeki yıldızlara uzanmadan önce ayağının nereye bastığına iyi bakmak gerekir. Özellikle işlerin giderek zor ve karmaşık hale geldiği dünyada, istikbale giden yolun başlangıcı; ayağını çok sağlam bastığın yer olacaktır.

Kültepe ekonomi zirvesinde kendilerine Anadolu Aslanları tanımını koyan iş dünyası insanlarıyla Türkiye’yi, geleceği ve yatırımları konuştuk. Gördüğüm, herkesin geleceğe dair çok sayıda kaygıyı dile getirdiğidir.

Eski bakan bir arkadaşım, bu ortamın ekonomide inanılmaz fırsatlar barındırdığına işaret ettiğini söylüyor; ‘bu ortamda cesurlar kazanacak.’

Ben de buna inanıyorum. Karmaşada yol alma çağında dünya giderek tehditlerin arttığı ancak fırsatların da ortalığa saçıldığı her haline geldi. Görüştüğüm girişimcilerin çoğu bu fırsatları zenginliğe çevirmek için daha fazla beklemenin fırsat kaybı olacağı görüşünü paylaştı benimle.

Ancak bu fırsatları değerlendirirken, kendi kültürel köklerini, ana becerilerini hesaba katmak gerekecek. Kökün mazide ise  geleceğin atide olacaktır.

YETERİNCE CESUR MUSUN?

DEVAMINI OKU

Gereksiz eleştirme

KUSUR ARIYORSAN TÜM AYNALAR SENİN
Gözlerin dünyayı gözler de kendini göremez.
Bu yüzden aynaya ihtiyaç olur.
Eleştiri; aynadır sana.
Ama aklında bulunsun;
SİLGİN kaleminden önce bitiyorsa, HATALI sensin.

Eleştiri belki güzel bir şey değildir ama gereklidir. Ağrı ile aynı işi görür. Çünkü ağrı; vücuttaki arızanın habercisidir.

Ben, övgüden ziyade eleştiriye ihtiyaç duyarım. Çünkü her eleştiri, bana tutulan aynadır. Ancak o sayede kusurlarım giderilir, kendimi geliştirme fırsatım doğar, zenginleşirim.

Fakat gereksiz, yerli yersiz eleştirinin fazla hükmü olmaz.

Altın kural şu; eleştiriyorsan en az 1 öneriyle yap bunu.

Önce iğneyi kendine batır sonra çuvaldızı ele batırırsın.

Dinlemeden, anlamadan eleştirme. Öneri sunmuyorsan sus.

YARGI yerine ANLAMA gayretin olsun. Eleştirdiğin şey belki de senin anlayamadığındır. Mevlana Mesnevi DİNLE kelimesiyle başlar. 2 kulakla 2 dinle, 1 ağızla 1 kez eleştir.

DOZUNU kaçırma, USLUBUN yumuşak olsun, kırıcı değil…

Unutma ki basit insanlar kendilerinin anlama yeteneklerinin üstüne çıkan her şeyi eleştirirler. Eleştiri kaldıracak kadar büyük değilsen, övülmeye değmeyecek kadar küçüksündür.

Eleştirmenlerin genelde başarısızlar olduğunu unutmayın.

HAKSIZ ELEŞTİRİN; GİZLİ ÖVGÜN OLABİLİR Mİ?

DEVAMINI OKU

Akbabanın PR zamanı

ŞEHİT CENAZESİNDE SAHNE ALANLAR
Mehmetçik CAN derdindedir.
Akbabalar ŞAN derdindedir.
Ölümlerden beslenirler.
Şehit cenazelerinde, yetim/öksüz kalmış çocuklarla aynı karede görebilirsiniz onları.

Trajediden ölümden beslenmek; tipik akbaba davranışıdır. Arslan pusuya düşürülmüştür, akbabalar başına dikiliverir.

Mehmetçik şehit düşmüştür, cenazesi al bayrağa sarılıdır.

Akbaba; cenazedeki her karede kendini göstermek ister.

Babası şehit düşmüş kız çocuğu acılar içinde kıvranıyordur.

Akbaba, ona sarılır; acısını paylaşmaz ama kendini gösterir.

Soma’da 301 canımız gider, ortaya çıkarlar, Ankara’da 102 gencimiz katledilir, ortalığa dökülürler.

İdlib’de 34 canımız şehit düşer, cenazelerinde boy gösterirler. Kamera hangi yöne bakıyorsa, orada poz verirler.

Bakın ben buradayım’ diye haykıran gösterişli kıyafetleri vardır. Cenazede yoksa medyadadır. PiaR’cısı çoktan ‘teröre lanet’ beyanatını size geçmiştir bile.

Arar hatta; ‘filancamız şehitlerimizin kanı yerde kalmayacaktır dedi’ diye… Hatta bültene sırıtan poz eklemeyi de ihmal etmez.

Önerim şu; akbaba gibi ölümden beslenmeyin, mateminiz kendinizde kalsın. Şehit üzerinden kendine görünürlük sağlamak için cenaze cenaze dolaşma…

 ŞEHİT ÜZERİNDEN REKLAMA UTANMIYOR MUSUN?

DEVAMINI OKU

Kopyalayıp yapıştırma

CEHALETİ; ÜRETME, ÇOĞALTMA!
Ortada bilgiden ziyade bilgisizlik varsa internet sayesinde bilgisizliği örgütlersin.
Teknolojiyi cehaletin emrine verdiğinde daha donanımlı ilkellikler elde edersin.

Nitelikli bilgi, asla ortalıkta değil. Sıradan değersiz bilgi ise hemen her yerde bizimle. Misal Internet’te, birbirinin neredeyse kopyası fikirler, bilgiler, düşünceler, uçuşup duruyor. Eğer daha önce o konuda siz de bir şeyler üretmişseniz, bunları da aynı yerlerde buluyorsunuz.

Peki işe yarıyor mu? Pek sanmıyorum. Neticede ortada çok fazla bilgi dolaşsa da “nitelikli bilgi” son derece az.

Bir başka sıkıntı, işe yarayacak bilgi arayışındaki süreçlerin tuzaklarla dolu olmasında yatıyor. Kendiniz dâhi üretmiş olsanız, karışınıza çıkan bilginin referanssızlığı yüzünden kafanız karışabiliyor.

Eskilerin bir sözü vardır; “köyün girişinde uydurduğun yalana, köyün çıkışında seni de inandırırlar”. Sizin “yeterince referansı olmayan” ham bilginiz, bir süre sonra, diğerleri tarafında da kullanılınca, siz de bu “ham bilgiyi”, eskisinden daha “nitelikli (!)” sanıyorsunuz.

Oysa başkaları tarafından kopyalanmış olması bilginize nitelik kazandırmıyor sadece “daha yaygın” hâle getiriyor.

NİTELİKSİZ BİLGİ İŞİNE YARIYOR MU?

DEVAMINI OKU

Kamu zararlısı

KAMU YARARI GÖZETİRKEN
KAMUYA ZARAR VERMEYİN
Liyakatsiz kamu, kımıl zararlısından beter…
Kararı elinde tutanın bilgisizliği, kamu yararı gözeteyim derken kamuya zarar verebiliyor.
Çözüm; liyakati tercihte…

Kamu yararı; kamu adına yarar sağlamayı tanımlar. En azından kamunun zarara uğratılmaması anlamı taşır. Hatta “kamu yararı gözeterek” atılan her adımın toplum ve ülke adına daha hayırlı sonuçlar vereceği düşünülür.

Kamu yararı gözetmeyene de “kımıl zararlısı” gözüyle bakılır. Kamu yararı iyi de; ‘kamu’dan ve ‘yarar’dan, kimin ne anladığı önemli. Eğer kamu diye ait olduğun sosyal sınıf veya çıkar grubunu tanımlıyorsan, üreteceğin fayda da ona göredir.

Misal “kamu” diye sana oy verecekleri tanımlıyor ve gerisini iplemiyor olabilirsin. General Motors’un Amerikan halka pompaladığı kamu yararı” tanımı şuydu; “GM için iyi olan, Amerika için de iyidir.” Böyle olmadığını ancak, GM batınca kavrayabildiler.

Yarar kavramı da göreceli… Yakın tarihimizdeki pek çok ekonomik yaptırıma bakın; yarar diye alınmış çoğu karar, “zarar” getirmiştir.

Finans bilmeyen yargıcın finansal etkileri olan hayati kararlar vermesi, ticaretten bihaberin yasa diye yasak getirmesi gibi…

LİYAKAT SAHİBİ MİSİN?

DEVAMINI OKU

Rekabet kültürü

RAKİBİNE PUSU KURMA; MERT OL!
Yapıcı rekabet, mert işidir ve bizi geliştirir.
Yıkıcı rekabet, pusu işidir ve bizi de mahveder.
Rakibinle anlaşıp kartelleşmek ise toplumu zedeler.

Rekabeti, küresel ve centilmenlik boyutunda tanımlarsanız, ülkenizi, kurumunuzu ya da şirketinizi birinci lig ikliminde var edersiniz. Ancak rekabeti yıkıcı ve pusu üzerine kurarsanız, ülkeniz orta gelir tuzağına, kurumunuz ve şirketiniz de itibarsızlaşma sürecine girmiş demektir.

Pusu, akıldan ziyade kurnazlığı çağrıştırır. Mertlikten uzaktır. İstismar içerir. Karaborsacılıktan fırsatçılığa, koltuk istismarından rüşvet, irtikâp gibi bütün sosyal kirleticilere yataklık eder pusu…

Birinci sınıf Gelişmiş ekonomilerde rekabet algısının, kabile toplum düzeyinde olmaması gerekir. Bizde rekabet denince “ezeli rekabet” anlaşılır ve “en büyük filanca, başka büyük yok” klişesidir.

Rekabeti kim sevmez? Düelloya gücü ve yüreği yetmeyen sevmez. Bir de etik dışı kalmayı marifet sayan “imtiyaz obur” yapılar sevmez. Rekabet; rakibi pusu kurup yok etmek veya rakiple anlaşıp halkı dolandırmak ikilemine saplanıp kalmış ise rekabet algımızı temelden sorgulamak gerekir.

SİZCE GÜNÜMÜZDE MERTLİK ÖLDÜ MÜ?

DEVAMINI OKU

Tembeli korumayın

YAN GELİP YATANIN ÇALIŞANA BORCU VAR
1 çalışan (ve gerekli) memura karşılık 3 tembel (ve gereksiz) memur söz konusu
Tembelin sığınağı şu 657 sayılı “yarınların” takozunu değiştirmenin zamanı gelmedi mi?

Memur denince akan sular durur. Derhal savunmaya geçilir ve neredeyse vekiller kadar dokunulmazdırlar.

İşini eksik ve kötü yapsa da… Hatta yan gelip yatsa da… Bir yere kadar gelip orada takılıp kalmamızı sağlasa da…

Öncelikle devletin nitelikli memura dünden daha fazla ihtiyaç duyduğunu söyleyeyim. Tablo ortada…  Devletin her türden toplam 3,3 milyon memuru var. Bunlardan 280 bini işçi ve 23 bini geçici personel dışındakilerin tamamı, 657 sayılı kanun ile güvencesi altında.

Öyle bir iş tanımı düşünün ki,  maaş garanti, emeklilik garanti, maaş zammı garanti, işten atılmamak garanti, hafta sonu tatili garanti, 9 günlük idari izin destekli uzun tatil garanti…

Yan gelip yatabilir, yüz kızartıcı suç işlemedikçe kimse kılınıza dokunamaz. Memuru, memur olmayanlardan koruyan yığınca yasa ve düzenleme var.  Tembel memuru korumayalım. Zira çalışmaz, kenedir. Çalışınca verdiği zarar da az değildir; bürokrasi üretir. Testiyi kıranla suyu getireni ayrıştıralım.

TEMBELİ SEVERMİSİNİZ?

DEVAMINI OKU

Tüketici sorumluluğu

YASA KORUMASI BİR YERE KADAR
Tüketiciyi koruma yasaları bize sunduğu haklar yanı sıra sorumluluklar da yüklüyor.
Ayıplı malı ayıplı hizmeti ayıplı fiyatı fark etme külfeti tüketicinin üzerinedir.

Töre köylerin, yasa kentlerin düzenleyicisidir. Kente dair ilk yasaların şekillendiği Babil’de bundan 3 bin 800 yıl önce Hammurabi; çok önemli bir adım attı. Yasalarını, Babil sokaklarında dev tabletlere kazıyarak, bilinmelerini sağladı.

Bir yasanın gücü, yapanından ziyade uygulayanın enerjisinden gelir. En modern yasa, ona sahip çıkmayan insanın elinde tarihin belge arşivini boylar. Bu, vergiden cezaya dek bütün yasalar için geçerlidir. Ancak tüketici yasaları için daha da geçerlidir.

Tüketiciye yasa ile sunulan haklar, yeterli düzeydedir ancak tüketicinin de haklarını bilme sorumluluğu vardır. Devlet koruması, yasa ile sınırlı olsa da tüketici, hakkını bilme ve talep etme sorumluluğu göstermek zorundadır.

Önüne uzatılan belgeyi incelemeden imzalamış ve yığınca külfetin altına girmişsen, mahkemeleri meşgul etmeden önce  neyin altına imza attığını bilmelisin. İnternet çağında para ödediğin şirketin aslında var olmadığı için zarara uğradıysan; ‘devlet beni korusun’ diyemezsin.

SORUMLULUĞUNU BİLİYOR MUSUN?

DEVAMINI OKU